در این کتاب درباره ویژگیهای بهترین بندگان به موضوعات زیر پرداخته شده است:
پیکار با نفس، عوامل هدایت، اندوه و ترس از خدا، نشاط و شادی مطلوب، ضرورت اعتدال در حالات نفسانی، نقش شناخت در حالات روانی، بصیرت دوستان خدا، نعمت ذکر خدا، شهوت نکوهیده، رهایی از دلبستگی به دنیا، دوستی با وارستگان، دوری از هوسآلودگان، نشانههای تشخیص رفتار صحیح و...
در بخش مربوط به بدترین بندگان خدا نیز این مطالب مورد بحث قرار گرفتهاند:
عالمنمایان خودپرست، تفسیر به رأی، کوچک شمردن گناهان، بهخود وانهادگی، عدم هدایت، بدعت، گمراهکردن دیگران، شبههافکنی، برتریطلبی و شهرتطلبی، تحریف معارف قرآن، عوامل انحراف فرد و جامعه، سرسپردگی به شیطان، مراتب سهگانه انسانها، غفلت از خدا، سلطه شیطان، قضاوت ناعادلانه، اختلاف در دین، پلورالیسم دینی، خطرات کثرتگرایی دینی و...