حقایق مؤثر در سعادت انسان دو دسته‌اند: هست و نیست‌هایی که شناختی‌اند؛ و باید و نبایدهایی که به‌کاربستنی‌اند. بررسی عقلانی این باید و نبایدها فلسفه‌ی اخلاق نام دارد که تبیین حقیقت ارزش و لزوم اخلاقی و منشأ آن‌ها و واقعی یا غیرواقعی و مطلق یا نسبی بودنشان را بر عهده دارد.

در این کتاب، مکاتب مختلف در حوزه‌ی فلسفه‌ی اخلاق در دو دسته‌ی واقع‌گرا و غیرواقع‌گرا بررسی و نقد می‌شوند و ضمن تبیین مکتب اخلاقی اسلام و اثبات برتری آن بر مکاتب مدعی، روش ارزیابی صفات اکتسابی و کارهای اختیاری انسان نیز بیان می‌شود.

در این کتاب هرچند که روش بحث برای اثبات مبانی، عقلی است؛ اما از آیات قرآن کریم و روایات اهل بیت علیهم‌السلام نیز در معرفی مکتب اخلاقی اسلام استفاده شده است.

سرفصل‌های این کتاب عبارتند از:

• کليات
• مفاهیم اخلاقی
• ارزش و واقعیت
• اطلاق و نسبیت اخلاق
• مکاتب اخلاقی غیرواقع‌گرا
• مکاتب اخلاقی واقع‌گرا
• اثبات واقع‌گرایی اخلاقی
• معیار ارزش اخلاقی
• ارزیابی صفات اکتسابی و کارهای اختیاری